θύματα εμφύλιας διαμάχης

Με αφορμή τη μεταφορά των οστών ανταρτών στη Νεράιδα

Μια άκρως συγκινητική στιγμή εκτυλίχτηκε στα μέσα του Σεπτεμβρίου 2018 στη Νεράιδα, όταν, χάρις στις έρευνες του Λεων. Αγγέλη, καθηγητή του Πανεπ. Θεσαλονίκης, μεταφέρθηκαν τα οστά δύο νεραϊδιωτών, που έχασαν τη ζωή τους από αδελφά χέρια, κατά τη μελανή περίοδο της ιστορίας μας, του εμφύλιου σπαραγμού του 1946-1949. Περίοδο που ευχόμαστε να μην ξαναπεράσει ποτέ ο τόπος μας, γιατί κακός ο πόλεμος, αλλά τρισχειρότερος ο αδελφοκτόνος σπαραγμός. Συγκεκριμένα τα δυο παιδιά, ο Κώστας Κόκκαλης (γιος του Γιάννη) και ο Πάνος Κόκκαλης (γιος του Χρήστου), σε συμπλοκή που έγινε στις 8 Μάη του 1947, στο Ραφτόπουλο Ευρυτανίας μεταξύ ανταρτών του ΕΑΜ (στις τάξεις του οποίου είχαν ενταχθεί κατά τη διάρκεια της Εθνικής Αντίστασης) και του ΕΔΕΣ, εγκλωβίστηκαν και συνελήφθησαν, βρίσκοντας στη συνέχεια τραγικό θάνατο, από αδελφά χέρια. Η συμβολική αυτή κίνηση του κ. Αγγέλη να φέρει έστω και μετά από τόσα χρόνια τα οστά των δύο νεραϊδιωτών στον τόπου όπου αυτοί γεννήθηκαν, έχει τρανή αξία και δικαιολογημένη η συγκίνηση των συγγενών τους, αλλά και των χωριανών που παρέστησαν στην επιμνημόσυνη δέηση που τελέστηκε από τον Παπαποστόλη, κατά την τοποθέτηση των οστών, σε ειδική προς τούτο οστεοθήκη. Συγκινητικές και οι στιγμές της δραματικής αφήγησης του κ. Αγγέλη, σχετικά με τον εντοπισμό και τη διαδικασία μεταφοράς των οστών στη γενέτειρα των δύο παλικαριών. Ακόμα συγκινητική ήταν η στιγμή όταν, με αφορμή το γεγονός των δύο ανταρτών, έκανε αναφορά στο έπος της Εθνικής Αντίστασης, απαγγέλοντας με τρεμάμενη φωνή το γνωστό σε όλους μας ποίημα του μεγάλου μας ποιητή Γιάννη Ρίτσου "Καπνισμένο Τσουκάλι". "Και να αδελφέ μου που μάθαμε να κουβεντιάζουμε ήρεμα κι απλά...". "... Κι αύριο λέω θα γίνουμε πιο απλοί. Θα βρούμε αυτά τα λόγια που παίρνουνε το ίδιο βάρος σ' όλες τις καρδιές, σ' όλα τα χείλη. Έτσι να λέμε πια τα σύκα-σύκα και τη σκάφη-σκάφη...".

Αξίζει ειδικής αναφοράς και ο ορθός λόγος του Θανάση Χρηστάκη, ο οποίος αναφέρθηκε στις συνέπειες της θλιβερής παρένθεσης του εμφύλιου που έβλαψε πολλαπλώς την Ελλάδα, το ρόλο των ξένων στην υποδαύλιση του εμφύλιας διαμάχης για την επικράτηση των δικών τους αντίστοιχα συμφερόντων, μη παραλείποντας να θίξει και τις δικές μας ευθύνες στον παράλογη αυτή καταστροφική σύρραξη. Επίσης συγκίνησε ο λόγος του όταν αναφέρθηκε στην απόφαση της Βουλής των Ελλήνων να στηθεί το μνημείο της Εθνικής Συμφιλίωσης στην πλατεία Κλαυθμώνος. Στο σημείο αυτό έδωσε τη δική του ενδιαφέρουσα ερμηνεία, για το συμβολισμό του μνημείου, σημειώνοντας πως η "παράσταση των δύο νέων, ίδιου ύψους, συμβολίζουν τις δύο αντιπαραταχθείσες παρατάξεις, που σηκώνουν ψηλά τα χέρια, ενώνοντας τις παλάμες τους, ένδειξη αγάπης και ομοψυχίας, για να καταδειχτεί έτσι, πως σ' αυτό τον παράλογο αλληλοσπαραγμό δεν υπήρξε νικητής και νικημένος. Και ο ομιλητής κατέληξε με την ευχή, να μην ξαναζήσει ποτέ ο λαός μας τέτοιες δραματικές καταστάσεις.